Omloopsnelheid voorraad

De omloopsnelheid van de voorraad is een cruciale KPI voor elk bedrijf dat fysieke producten verhandelt of produceert. Dit getal laat zien hoe snel je voorraad wordt verkocht en opnieuw wordt aangevuld. Hoe hoger de omloopsnelheid, hoe minder kapitaal er vastzit in voorraad en hoe efficiënter je werkt.

In dit artikel leggen we uit wat omloopsnelheid inhoudt, hoe je de omloopsnelheid voorraad berekenen kunt, welke formule je gebruikt en vooral: hoe je dit cijfer kunt beïnvloeden om je voorraadbeheer te verbeteren.

Wat is omloopsnelheid van de voorraad?

De omloopsnelheid van de voorraad geeft aan hoe vaak je voorraad volledig wordt verkocht binnen een bepaalde periode (meestal een jaar). Dit wordt ook wel voorraadrotatie genoemd.

Een hoge omloopsnelheid betekent dat je producten vlot door het magazijn gaan: er zit weinig stilstand in je keten, je houdt minder geld vast in voorraad en je voorkomt dat goederen verouderen of worden afgeschreven. Een lage omloopsnelheid wijst daarentegen op overbevoorrading, hogere opslagkosten en risico’s op incourante voorraad.

Kort gezegd: omloopsnelheid voorraad = hoe vaak je voorraad per jaar ‘omdraait’.

Waarom is een hoge omloopsnelheid belangrijk?

Een goede omloopsnelheid van de voorraad heeft directe impact op:

• Liquiditeit: Minder kapitaal in voorraad betekent meer cash beschikbaar.
• Opslagefficiëntie: Minder voorraad = minder magazijnruimte = lagere kosten.
• Wendbaarheid: Je kunt sneller inspelen op marktvraag en seizoenswisselingen.
• Afschrijvingsrisico: Je beperkt het risico dat voorraad verouderd of onverkoopbaar wordt.

Vooral in sectoren met hoge productrotatie of bederfelijke waar (zoals food, fashion of elektronica) is een snelle omloopsnelheid erg belangrijk.

Formule omloopsnelheid voorraad

De formule omloopsnelheid voorraad is eenvoudig:

Omloopsnelheid voorraad = Kostprijs van de omzet / Gemiddelde voorraad

Kostprijs van de omzet (KVO) = wat je hebt betaald voor de verkochte producten.
Gemiddelde voorraad = (beginvoorraad + eindvoorraad) / 2.

Een alternatieve benadering is om de omlooptijd te berekenen:

Omlooptijd (in dagen) = (Gemiddelde voorraad / Kostprijs van de omzet) × 365

Deze uitkomst vertelt je hoeveel dagen een artikel gemiddeld in het magazijn ligt.

Omloopsnelheid voorraad berekenen: voorbeeld

Stel:

• Beginvoorraad = €40.000
• Eindvoorraad = €60.000
• Kostprijs van de omzet = €250.000

Stap 1: Gemiddelde voorraad
(€40.000 + €60.000) / 2 = €50.000

Stap 2: Omloopsnelheid voorraad berekenen
€250.000 / €50.000 = 5
Je voorraad draait gemiddeld 5 keer per jaar om.

Stap 3: Omlooptijd berekenen
(€50.000 / €250.000) × 365 ≈ 73 dagen
Een product ligt gemiddeld 73 dagen op voorraad voordat het verkocht wordt.

Wat is een goede omloopsnelheid van de voorraad?

Er bestaat geen ‘one size fits all’. Wat goed is, verschilt per sector:

De ideale waarde ligt in de balans tussen beschikbaarheid en efficiëntie. Te langzaam? Dan verlies je cash. Te snel? Dan loop je risico op ‘nee’-verkopen en klantverlies.

6 tips om je omloopsnelheid voorraad te verbeteren

Een hogere omloopsnelheid voorraad geeft je bedrijf meer grip, cashflow en flexibiliteit. Dit zijn praktische manieren om je prestaties te verbeteren:

1. Analyseer langzaamlopers
   Bekijk per product hoe vaak het wordt verkocht. Zet artikelen met lage rotatie in de uitverkoop of overweeg ze uit je assortiment te halen.
2. Pas bestelgroottes aan
   Bestel kleinere hoeveelheden, maar vaker. Dat voorkomt overstock. Zorg wel dat je leverbetrouwbaarheid en inkoopprijzen niet onder druk komen te staan.
3. Werk met vraagvoorspellingen
   Gebruik verkoopdata om trends te herkennen. Stem je voorraad hierop af om pieken en dalen op te vangen.
4. Optimaliseer je magazijn
   Snelle producten vooraan, langzamere achterin. Dit verkort picktijden en maakt je processen efficiënter.
5. Automatiseer je voorraadbeheer
   Met moderne WMS- of ERP-systemen kun je de omloopsnelheid voorraad berekenen per artikel, inzichtelijk maken én automatiseren.
6. Verhoog zichtbaarheid van trage voorraad
   Gebruik marketingacties of promoties om langzame voorraad sneller te laten bewegen.

Conclusie

De omloopsnelheid van de voorraad is méér dan een getal: het is een strategisch stuurinstrument. Door slim voorraadbeheer te combineren met data-analyse en doordachte inkoop, kun je je cashflow verbeteren, klanttevredenheid verhogen en onnodige kosten vermijden.

Gebruik de formule omloopsnelheid voorraad regelmatig, monitor de trends en stuur tijdig bij. Zo blijf je je concurrenten voor — op de vloer en in de boeken.